Jak rząd "współpracuje" z samorządami w sprawie reformy oświaty

O spychologii polegającej na nakładaniu przez rząd ustawami parlamentarnymi różnych, trudnych do spełnienia obowiązków na samorządy już pisałem, tym razem w temacie reformy oświatowej postanowiłem oddać głos samorządowcowi.

Burmistrz Błaszek Karol Rajewski chciał skonsultować wyniki audytu szkół własnej gminy z minister oświaty i racjonalizować sieć szkół. Ponadto podnosił, że rząd nie konsultował reformy oświaty z samorządowcami. Gdy zrobił to publicznie został wykluczony z PiS. A nieco później... trafiła do niego kontrola Regionalnej Izby Obrachunkowej z Łodzi.

Wystąpienie późniejsze
www.youtube.com

Wystąpienie wcześniejsze
www.youtube.com

Aglomeracja szczecińska w 2000 roku wg wizjonerów z 1975

Decydenci i urbaniści snuli w 1975 roku odważne wizje Szczecina w 2000 roku. Warto zacytować tamte plany, żeby móc porównać je do tego, co w mieście i regionie planuje się stworzyć z wykorzystaniem środków unijnych do 2020 roku, czyli o 20 lat później. Nie oceniam realności ówczesnych planów, bo głębokość zmiany gospodarczej czy kryzysu same w sobie praktycznie to uniemożliwiają. Interesujące jest jednak to, na ile te z planów, które były niezwiązane z gospodarką centralnie planowaną są dziś aktualne, warte realizacji czy niezbędne dla miasta i regionu. Ponadto ciekawe jest, na ile ówcześni wizjonerzy byli bliżsi rzeczywistym potrzebom mieszkańców i bardziej postępowi. To temat na dłuższe rozważania, tym razem krótko:

1. Nowe centrum z oddanym w 1978 hotelem "Neptun" i kompleksem 18- i 24-piętrowych budynków administracyjno-biurowych a także dwa hotele 30- i 38-piętrowe.
2. Hala widowiskowo-sportowa na 5000 osób, z hotelem, zapleczem targów międzynarodowych. Stadion "Pogoni" rozbudowany z 17 tys. do 50 tys. miejsc z 30% zadaszeniem.
3. Na Bramie Portowej powstanie rondo a większość skrzyżowań będzie bezkolizyjna (dwupoziomowa), zaś ruch pieszych przeniesiony do przejść podziemnych będących też pasażami handlowymi.
4. Wybudowana zostanie Trasa Zamkowa a następnie poszerzony Most Długi.
5. Nowy most kolejowo-drogowy powstanie w okolicach Polic-Jasienicy, będzie miał wysokość 54 metrów.
6. Budowa tras tramwajowych w wykopach oraz 20 par pociągów miejskich uznano za półśrodki, docelowo planowane jest metro o długości 30 km, w tym 3 km tunel pod al. Niepodległości prowadzący do Dworca Głównego PKP. Dzięki temu kolejne 100 000 mieszkańców Szczecina i rosnącej aglomeracji nie będzie musiało jechać do śródmieścia dłużej niż 15-20 minut. Tym bardziej, że w 2000 roku w planuje się na ulicach 100 000 aut.
7. Analizowana jest też wizja grobli o długości 9 km między Nowym Warpnem a wlotem Kanału Piastowskiego (z przepustem dla barek), co skróciłoby drogę do Świnoujścia ze 110 km do 55 km a szlak kolejowy ze 119 do 59 km.
8. W Dziwnowie miałby powstać duży port morski przeznaczony do przeładunku towarów masowych - z podejściem głębokości 17 metrów i stanowiskami dla 120 barek śródlądowych.

Mąka Henryk: Szczecin. Wczoraj, dziś, jutro.
Wyd. Interpress, Warszawa 1978.

 
Słowem komentarza:
Część planów zweryfikował wolny rynek (np. centrum handlowe w miejsce biurowców upadłych przedsiębiorstw, zburzony Hotel i drugi wybudowany w miejsce zburzonych zakładów Dana), część została zrealizowana (np. Trasa Zamkowa) lub zbudowana w innej lokalizacji, później (hala widowiskowo-sportowa). Część nadal jest rozważana (np. most lub tunel w okolicach Polic-Jasienicy). Jeszcze inne, choć ciekawe, nie mają szans na realizację w zmienionej gospodarce (np. tunel pod Niepodległości i metro-kolej miejska), przede wszystkim za względu na radykalną zmianę modelu konsumpcji. W 2000 roku w Szczecin miał liczyć pół miliona mieszkańców - jest ok. 100 000 mniej, za to zarejestrowanych w mieście samochodów jest o 100 000 więcej, niż planowano.

Niewątpliwie ciekawiej i ekologiczniej byłoby, gdyby zamiast grobli na wyspę Uznam powstała prefabrykowana estakada przez Zalew Szczeciński. Byłaby ona znaczną atrakcją turystyczną, choć wymagałaby też poprawy połączenia Nowego Warpna ze Szczecinem, które nie zostało przez te lata zmodernizowane. Gdyby zawierała w sobie też połączenie kolejowe, to choć w części uzasadniłaby obecnie nieopłacalny projekt miejskiej kolei za 600 mln. Jednak z punktu widzenia rozwoju regionu trudno mówić o celowości obu projektów - o kluczowych inwestycjach pisałem wcześniej.

W Szczecinie wygasa kluczowa branża - czy miasto stać na brak studentów?

W Szczecinie ubywa studentów! Niż demograficzny wśród osób wkraczających w wiek produkcyjny i jego wpływ na uczelnie oraz branże gospodarcze żyjące dzięki braci studenckiej za chwilę przełoży się krytycznie na całe miasto.

Wg pierwszych doniesień prasowych w Szczecinie zabraknie nawet kilku tysięcy studentów a potencjał uczelni pozwalałby studiować nawet 3-krotnie większej liczbie maturzystów. Tylko w latach 2010-2014, w woj. zachodniopomorskim, zanotowano spadek liczby absolwentów szkół średnich o przeszło 1,5 tys.

Na poniższym wykresie uwidoczniłem urodzenia żywe w Polsce i w województwie, jako punkt wyjścia do analizy sytuacji demograficznej. Jeśli założyć, że liczba absolwentów-maturzystów, którzy będą studiować jest w miarę stałym odsetkiem liczby rodzących się dzieci (o czym dalej), to obecnie na studia poszedł rocznik urodzony w 1996 roku. I przez 7 lat, tj. do 2022 roku nadal można oczekiwać spadku liczby potencjalnych studentów. Spóźniony, kolejny wyż demograficzny, którego szczyt urodzin przypadł na 2009 rok nie poprawi sytuacji, bo w 2028 nadal będzie mniej 19-latków niż rozpoczyna studia w tym roku.

Oczywiście przełożenie urodzenia-studiujący jest dużym uproszczeniem, ale pozwolę sobie pominąć tutaj liczne zastrzeżenia. Podam tylko, że w 2015 do matury w województwie przystąpiło 10 701 osób (gs24.pl) a zdało w pierwszym terminie tylko 70%. Oznacza to w przybliżeniu, że w województwie na ok. 19,4 tys. urodzonych 10,7 przystępuje do matury a zdaje w pierwszym terminie 7,5 tys. Daje to, w uproszczeniu, przy 5-letnim cyklu studiów przyszły wynik ok. 37,5 tys. studentów z obszaru województwa, przy oczekiwanej tendencji spadkowej...

Demografia województwa zachodniopomorskiego

Sytuacja ma kolosalny wpływ nie tylko na funkcjonowanie państwowych i prywatnych uczelni, ale też na budżet i rozwój Szczecina, a pośrednio sukces całego regionu. Zatem słów kilka o przepływie maturzystów i przepływie pieniędzy.

Drenaż regionu

Województwo w różnych rankingach nauczania wypada słabo, także na maturach. Ponadto statystyki dotyczące liczby osób z wyższym wykształceniem (str. 96) również pokazują, że województwo nie ma się czym pochwalić.

Słabsi uczniowie - statystycznie - pochodzą spoza dużych miast. Różnice w ocenach widoczne są szczególnie od poziomu gimnazjów, bowiem po podstawówce część dzieci ambitniejszych rodziców wysyłana jest do wyselekcjonowanych szkół. Kolejna selekcja dotyczy wyboru uczelni wyższej. Słabsi absolwenci szkół wybierają mniej prestiżowe kierunki lub uczelnie. W efekcie mamy do czynienia z odpływem zdolnych osób z terenów wiejskich województwa najpierw do większych ośrodków, a w przypadku zdolnych maturzystów ze Szczecina - z odpływem do innych ośrodków akademickich. Skutki takiego stanu rzeczy nie były tak istotne w okresie wyżu demograficznego - zarówno odpływ był mniej odczuwalny, co i selekcja mniejsza.

"Drenaż intelektualny regionu" o którym piszę nie wynika wyłącznie z lokalnej specyfiki. Od wielu lat bogate kraje inaczej traktują osoby o wysokim wykształceniu czy w zawodach deficytowych. USA z otwartymi rękoma przyjmują noblistów... Sąsiedzi Polski chętnie korzystają z usług polskich lekarzy, których kształcenie w kraju nadal jest istotnie tańsze niż na północy czy zachodzie Europy.

Mniejszy popyt lokalny i mniejsze wpływy do budżetu miasta 

Spróbuję przeprowadzić prostą symulację strat dla miasta i mieszkańców. Przyjmę, że w Szczecinie mogłoby studiować ok. 20 tys. studentów więcej niż obecnie. W 2003/4 roku było bowiem ok. 75 tys. studentów, gdy obecnie mowa o około 55 tysiącach. Dla porównania w 2002 roku w województwie zachodniopomorskim studiowało ok. 92 tys. studentów, a w 2013 roku ok. 58 tys. (zaś na koniec roku 54,8 tys., str. 37), oznacza to spadek aż o 37%. W tym samym okresie, średnio w Polsce, spadek wyniósł zaledwie 13,5%. Gdyby spadek w regionie był analogiczny do tego w Polsce, to ubyłoby ponad 21 tys. studentów mniej! Wg najbardziej aktualnych danych dla województwa, w 2014 roku studiowało 52,8 tys.

Przyjmę bardzo ostrożnie, że studenci przebywają w Szczecinie przeciętnie 9 miesięcy i że z tych "brakujących" 20 tys. przynajmniej 10 tys. mogłoby wynajmować stancje. Licząc oszczędnie najem stancji to koszt rzędu 300 zł/mc/osoba. Skromne utrzymanie poza rodzinnym domem to ok. 500 zł/mc/osoba. Daje to 7,2 mln złotych miesięcznie wydawanych w Szczecinie, czyli 72 mln zł w skali roku! W praktyce bardziej realna jest kwota 1000 zł/mc/os., co przy 10 tys. przyjezdnych daje miastu rocznie 90 mln zł (dla porównania hala widowiskowo-sportowa kosztowała 190 mln a filharmonia nieco ponad 100 mln zł).

Część z tych pieniędzy zostaje w kieszeniach mieszkańców miasta wynajmujących stancje czy pokoje, część w kasach sklepów, jadłodajni i punktów usługowych. Jako udział w podatku CIT i PIT - szacuję, że nie mniej niż kilka procent trafia do budżetu miasta, tj. tyle, co wynosi "budżet obywatelski" miasta...
Patrząc z drugiej strony - brać studencka również pracuje w mieście (o ile w nim jest). Są to relatywnie tani i dobrzy pracownicy, na których jest spore zapotrzebowanie w bardziej elastycznych branżach.

Zatem niedobór studentów to spadek cen wynajmu mieszkań (więc wzrost atrakcyjności dla pracowników napływowych i przykrość dla wynajmujących właścicieli), spadek obrotów sprzedawców i usługodawców, trudności z elastycznym rozwojem niektórych przedsiębiorstw, brak potencjału wzrostu bazującego na innowacyjności i przedsiębiorczości młodych osób. Na koniec - spadek dochodów miasta.

Jest też wymiar ekonomiczny wynikający z relacji między budżetem państwa a budżetem samorządu. Otóż państwowe uczelnie wyższe są finansowane z budżetu centralnego. Etaty pracowników, utrzymanie budynków i infrastruktury badawczej, stypendia naukowe i socjalne - to wszystko to de facto "wpływy dla regionu". Uczelnie wyższe nie są bowiem utrzymywane przez samorządy, a są czystą korzyścią dla nich: płacą podatki, w tym od nieruchomości, miasto korzysta z udziału w PIT pracowników, a stypendia studentów w większości wydawane są na miejscu. Część inwestycji wymagających zaawansowanych technologii lokowana jest wyłącznie tam, gdzie można oczekiwać zaplecza naukowego kształcącego kadry. Uczelnie kupują także usługi lokalnie, a gdy organizują konferencje, to dają zarobić branży hotelarskiej. Podam przykład: bardzo tani wyjazd, z dwudniowym noclegiem i jedzeniem, ze Szczecina do Poznania to wydatek rzędu 450 zł, z czego 350 zł pozostaje w Poznaniu w formie opłat za usługi.

O zaniechaniu?

Niestety miasto nie promuje się jako ośrodek akademicki, trudno zresztą powiedzieć obecnie z czego w Polsce ma być znany Szczecin: ani nie leży nad morzem, ani nie ma Stoczni, "mega deweloperska" wizja biurowców ledwie nadgania miasta w trzeciej lidze. Zastanawia mnie, czy stać miasto jeszcze na to, by dalej ignorować sektor, który cały czas jeszcze daje oddech miastu.

Być może jednak coś się dzieje? Jest 20 osobowy Zespół ds. koordynowania realizacji Polityki wspierania rozwoju nauki i szkolnictwa wyższego oraz współpracy ze środowiskiem naukowym. Przyznawane jest stypendium naukowe Prezydenta Miasta Szczecin, o czym więcej można przeczytać też na stronie: www.szczecin.eu. Wspomnieć należy o Zachodniopomorskich Noblach. Coś się dzieje w Technoparku Pomerania. Przyciąga Noc Naukowców.

Czy zatem czegoś brak? Wydaje się, że aktywnej współpracy przy promocji wszelkiego typu imprez czy konferencji organizowanych przez uczelnie wyższe a także wyraźnego komunikatu "w Polskę" wskazującego na akademickość miasta... Obawiam się jednak, że jest za późno.

Na koniec przypomnę liczby dla województwa: 92 tys. (2002), 57,8 tys. (2013), 52,8 tys. (2014) prawdopodobne 37 tys. (2019), prawdopodobne 25-30 tys. (2025).



AKTUALIZACJA - liczba studentów na uczelniach w Szczecinie w roku akademickim 2015/2016: 

Wg informacji Gazety Wyborczej na Uniwersytecie Szczecińskim naukę podjęło "5188 osób (3964 na studiach pierwszego stopnia i jednolitych magisterskich, 1224 na studiach drugiego stopnia). Niestacjonarnie w tym roku uczyć się ma tylko 731 studentów" - wydaje się, że mowa o łącznej liczbie blisko 6 tys. studentów rozpoczynających studia w roku akademickim 2015/16. Z kolei na facebooku można znaleźć informację, że obecnie na US studiuje 17 tys. osób, gdy kiedyś liczył on około 35 tysięcy studiujących.

Na Akademii Sztuki podjęło studia 255 studentów, uczelnia liczy obecnie 570 studiujących.

Wg nieoficjalnych doniesień na ZUT w Szczecinie przyjęto około 3,1 tys. studentów, tj. ok. 20% mniej niż w roku ubiegłym.

Na Akademii Morskiej studia rozpoczęło ponad 1000 osób.

Komentarz: Daje to łączną liczbę ponad 10 350 osób, bez uwzględnienia naboru na Akademię Medyczną oraz szkół prywatnych. Wyższa liczba przyjętych niż wspomniana liczba maturzystów w województwie w tym roku wynika między innymi z tego, że na II stopień studiów poszły jeszcze dość liczne roczniki rozpoczynające naukę 3 lata temu na poziomie licencjatu/studiów inżynierskich. Poza tym w pierwszych tygodniach studiów, na pierwszych latach wielu studentów nie podejmuje faktycznej nauki lub podejmuje ją wyłącznie po to, by skorzystać z przywilejów, jakie daje stan studencki. Od lat widoczne jest, że liczba studentów na wyższych latach jest istotnie niższa niż na pierwszym roku.

Trzy dni po publikacji niniejszego postu miało miejsce spotkanie rektorów szczecińskich uczelni z prezydentem Piotrem Krzystkiem.

AKTUALIZACJA 2: 162 mln zł rocznie mogą wydawać w Opolu studenci, takich wyliczeń dokonała dr Diana Rokita-Poskart z Politechniki Opolskiej. Oszacowała, że w Opolu studiuje około 25 tys. studentów a każdy wydaje średnio miesięcznie 719 zł. Studenci tworzą też dodakowo ok. 550 miejsc pracy w mieście a tylko za wynajem stancji i akademików w mieście pozostaje ponad 40 mln rocznie.
Powyższa analiza dla Opola wskazuje, że moje pobieżne, ostrożne szacunki dla Szczecina z kwotą 90 mln zł przy założeniu tylko 10 tys. przyjezdnych studentów wyglądają wiarygodnie a problem nie jest jedynie problemem regionu zachodniopomorskiego, ale wszystkich zmargnializownych regionów kraju.

Konsultacje publiczne projektu Szczegółowego Opisu Osi Priorytetowych RPO

Właśnie rozpoczęły się konsultacje publiczne projektu Szczegółowego Opisu Osi Priorytetowych (SzOOP) RPO dla województwa zachodniopomorskiego. Można wyrazić swoją opinię o SzOOP-ie, tj. o 449 stronicowym dokumencie i jego zapisach, acz nie ma możliwości zanegowania czy poprawienia zapisów wypływających bezpośrednio z Regionalnego Programu Operacyjnego (452 strony), tj. nazw priorytetów, wskaźników.

Powiedziałbym, że jest to ekstremalnie trudne zadanie, a urzędnicy nie ułatwili go choćby wyróżniając kolorem co podlega a co nie podlega konsultacjom w jednym konsultowanym dokumencie. Ciekaw też jestem, jak wiele instytucji i osób w efekcie weźmie udział w tych konsultacjach, które ja promuje z pewną niewiarą co do ich powszechnej formuły a wręcz z przekonaniem o elitarności. Termin także nie daje wielkiego pola do popisu - uwagi są przyjmowane do 15 kwietnia.

Link do konsultacji publicznych projektu szczegółowego Opisu Osi Priorytetowych Programu Regionalnego.

Jednocześnie przypominam wynik głosowania moich czytelników i wytypowane przez nich kluczowe projekty, do realizacji z ostatniej puli pieniędzy unijnych.

RPO WZ 2014 - 2020. Kontrakt terytorialny - wyniki głosowania czytelników

Przyjęto Regionalny Program Operacyjny Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2014 – 2020. Finansowaniem objęte zostaną zadania:

• oś priorytetowa 1 "Gospodarka, innowacje, nowoczesne technologie" z EFRR; 
• oś priorytetowa 2 „Gospodarka niskoemisyjna" z EFRR; 
• oś priorytetowa 3 „Ochrona środowiska i adaptacja do zmian klimatu" z EFRR; 
• oś priorytetowa 4 „Naturalne otoczenie człowieka” z EFRR; 
• oś priorytetowa 5 „Zrównoważony transport” z EFRR; 
• oś priorytetowa 6 „Rynek pracy” z EFS; 
• oś priorytetowa 7 „Włączenie społeczne” z ESF; 
• oś priorytetowa 8 „Edukacja” z EFS; 
• oś priorytetowa 9 „Infrastruktura publiczna” z EFRR; 
• oś priorytetowa 10 „Pomoc techniczna” z EFS. 

Opracowano i przyjęto listę inteligentnych specjalizacji województwa zachodniopomorskiego: 

• Biogospodarka
• Działalność morska i logistyka 
• Przemysł metalowo-maszynowy
• Usługi przyszłości
• Turystyka i zdrowie.

Szczegółową listę 62 propozycji rozważanych wstępnie do finansowania ze środków unijnych w ramach Kontaktu terytorialnego, który stanowi narzędzie koordynacji rozwoju regionalnego i krajowego, można znaleźć w moim wpisie sprzed pół roku. Wiadomo już teraz, że tylko część z nich ma szanse uzyskać finansowanie w ramach RPO WZ 2014-2020 (lista 39 roboczych propozycji na końcu wpisu). 

Poniżej podsumowanie głosowania, w którym czytelnicy bloga wyrażali swoją opinię dla 62 propozycji. Mogli wybrać więcej niż jedną możliwość w każdej z grup odnoszących się do 4 głównych celów.

Na cel 1 Poprawa zewnętrznej dostępności województwa głosowało 60 osób, które najczęściej wskazywały:

• 53% - Budowa zachodniego drogowego obejścia Szczecina wraz z przeprawą tunelową Police - Święta w ciągu drogi nr 6 po nowym śladzie od Goleniowa do Kołbaskowa
• 38% - Budowa drogi krajowej nr 3 - dostosowanie drogi do parametrów drogi ekspresowej na odcinku od Szczecina do Świnoujścia
• 36% - Pogłębienie toru wodnego Świnoujście-Szczecin do 12,5 m
• 35% - Budowa drogi krajowej nr 10 - dostosowanie drogi do parametrów drogi ekspresowej (odc. zachodniopomorski) wraz z obwodnicą Wałcza

kliknij obraz, by powiększyć

Na cel 2 Rozwój metropolii szczecińskiej oraz subregionalnych ośrodków wzrostu głosowało 39 osób, najczęściej wskazywano: 

• 48% - Przebudowa ciągów komunikacyjnych sieci TEN-T: DK nr 31 pod nazwą "ul. Autostrada Poznańska" w połączeniu z A6 i S3
• 35% - Budowa Szczecińskiej Kolei Metropolitalnej w Szczecinie z wykorzystaniem istniejących odcinków linii kolejowych nr 406, 273, 351
• 28% - Przygotowanie i uzbrojenie terenów pod inwestycje komercyjne, produkcyjno-usługowe

kliknij obraz, by powiększyć

Na cel 3 Wzrost spójności społecznej i jakości życia mieszkańców głosowało 35 osób, najczęściej wskazywano:

• 37% - Program aktywizacji sportowej i społecznej dzieci i młodzieży w województwie zachodniopomorskim
• 34% - Wdrożenie nowoczesnych technik diagnostyki radioizotopowej, radioterapii oraz e-usług w Zachodniopomorskim Centrum Onkologii w Szczecinie
• 31% - Muzeum Morskie „Balticum"

kliknij obraz, by powiększyć

Na cel 4 Zwiększenie efektywności wykorzystania zasobów głosowało 34 osoby, które najczęściej wskazywały:

• 50% - Modernizacja i rozbudowa sieci dystrybucyjnych wysokich, średnich i niskich napięć pozwalająca na poprawę niezawodności zasilania oraz rozwój energetyki rozproszonej wykorzystującej lokalne źródła energii
• 41% - Modernizacja i rozbudowa sieci elektroenergetycznych najwyższych napięć celem wzmocnienia powiązania regionu z systemem krajowym oraz odbioru energii z powstających nowych OZE
• 41% - Budowa, modernizacja lub odbudowa 575 km wałów przeciwpowodziowych na terenie Województwa Zachodniopomorskiego. Odtworzenie naturalnych terenów zalewowych

kliknij obraz, by powiększyć

Wyniki głosowania można porównać z roboczą propozycją Urzędu Marszałkowskiego Województwa Zachodniopomorskiego, która zamiast ww. 62 inwestycji, obejmuje jedynie 39 przedsięwzięć.

Ranking województw. Zachodniopomorskie na tle kraju

Sytuację gospodarczą województwa zachodniopomorskiego, na tle pozostałych 15 województw, należy ocenić jako średnio konkurencyjną. Poniżej przegląd niektórych mierników:

1. Bezrobocie w województwach Polski (2014).
2. Województwo zachodniopomorskie w rankingu OECD.
3. Zachodniopomorski Zegar Koniunktury.
4. Statystki środków przyznawanych na naukę wg regionów (2014).
5. Demografia województw Polski.
6. Atrakcyjność inwestycyjna regionów (2014).
7. Diagnoza społeczna województwa zachodniopomorskiego (2012).

1. Bezrobocie w województwie zachodniopomorskim - jest wysokie, wyższe niż średnio w Polsce. Województwo jest trzecim w Polsce o najwyższym odsetku bezrobotnych.

facebook.com/biznespap

Zobacz też: bezrobocie w II kwartale 2014.

2. Województwo zachodniopomorskie w rankingu OECD - województwo zachodniopomorskie jest 9 na 16 województw. Ponownie bardzo źle wygląda zatrudnienie. Pozostałe obszary, jak edukacja, dochody, bezpieczeństwo wypadają średnio. Na tle pozostałych województw korzystnie oceniane jest środowisko w województwie a także warunki mieszkaniowe. Bardzo dobrze dostęp do usług.

finanse.wp.pl

3. Zachodniopomorski Zegar Koniunktury - pozwala śledzić w ujęciu kwartalnym zmiany lokalnej koniunktury w województwie a także porównywać branżami oraz w kolejnych latach.


4. Statystyki środków na naukę przyznawanych regionom przez NCN - poniższe zestawienie jednoznacznie wskazuje, że województwo zachodniopomorskie nie uzyskuje znaczących środków na rozwój nauki. W praktyce oznacza to, że poziom uczelni w regionie nie pozwala na prowadzenie najbardziej zaawansowanych badań ani na istotny rozwój, w tym na innowacyjność. Jest to bardzo poważny problem dla regionu i kwestia, która powinna być jedną z krytycznych dla klasy politycznej.

ncn.gov.pl/statystyki

5. Demografia regionów Polski - ostatnie zmiany w polityce rodzinnej wpłynęły nieznacznie na poprawę przyrostu naturalnego. Muszę wspomnieć, że choć w Polsce powinien kończyć się kolejny wyż demograficzny to ogromna emigracja młodych ludzi oraz trudne warunki dla pozostałych nie pozwoliły na powtórzenie kolejnych wyżów. Obecne działania mają służyć już tylko zatrzymaniu starzenia się społeczeństwa oraz stabilizacji urodzeń. Zmiana w województwie zachodniopomorskim jest minimalnie wyższa w stosunku do 2013 niż średnio w Polsce, ale skala kryzysu głębsza. Oznacza to, że nadal przyrost jest niski a sytuacja demograficzna województwa niekorzystna.

Demografia Polski (za: Gazeta Wyborcza)

6. Atrakcyjność inwestycyjna regionów 2014 (opracowanie SGH), zgodnie z którą w województwie zachodniopomorskim wysokie oceny atrakcyjności (litera A to najwyższa ocena) przyjmują wg zestawień następujące branże:

• Potencjalna atrakcyjność inwestycyjna PAI_2:
• Przemysł pracochłonny klasa C
• Handel klasa C
• Turystyka klasa A
• Rzeczywista atrakcyjność inwestycyjna RAI
• Gospodarka narodowa klasa B
• Handel klasa C
• Turystyka klasa C
• Działalność profesjonalna naukowa i techniczna klasa C

Ponadto raport wymienia miejscowości o wysokiej atrakcyjności - "gminy oznaczone złotą gwiazdą": Kołobrzeg, Darłowo (m), Dobra (Szczecińska) (w), Drawsko Pomorskie (m-w), Kołobrzeg (m), Kołobrzeg (w), Koszalin (m), Police (m-w), Rewal (w), Szczecin (m), Szczecinek (m), Świnoujście (m).

"Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw w pierwszym półroczu 2014 wyniosło 3526,7 zł, czyli 93,5% średniego wynagrodzenia w Polsce."

7. Diagnoza społeczna województwa zachodniopomorskiego (2012) - zawiera liczne zestawienia porównawcze województwa do innych województw a także analizę zmian w kolejnych latach. Zainteresowana osoba może dowiedzieć się, jak wygląda w województwie sytuacja w następujących obszarach:

• demografia;
• pomoc społeczna;
• aktywność społeczna;
• ochrona zdrowia;
• rynek pracy i bezrobocie;
• przedsiębiorczość społeczna;
• edukacja;
• kultura;
• sport (w tym amatorski) i rekreacja;
• prewencja i zwalczanie patologii;
• bezpieczeństwo i resocjalizacja;
• poziom i jakość życia życia.

Zobacz też: Szczecin w rankingu miast, Eurostat o Polsce i UE.

Stop agresji drogowej. Na terenie województwa zachodniopomorskiego trwa akcja Komendy Wojewódzkiej Policji

KWP uruchomiła specjalną skrzynkę poczty elektronicznej. Na adres: stopagresjidrogowej@zachodniopomorska.policja.gov.pl przesyłać można nagrania ukazujące agresywne i niebezpieczne zachowania kierowców poruszających się po drogach naszego regionu. Więcej na temat akcji: www.szczecin.kwp.gov.pl.

Na facebooku można za to pooglądać zdjęcia "mistrzów parkowania" ze Szczecina: facebook.com/stop.dzikiemu.parkowaniu.w.szczecinie.

Program wyborc(x)y dla Szczecina

Skoro różne partie i komitety wyborcze mogą publikować listy życzeń i obiecywać gruszki na wierzbie, to również ja - szary obywatel - postanowiłem sobie popisać. Gdyby któryś z czytelników odnalazł program zbliżony do mojego, to proszę o wiadomość - będę wiedział na kogo zagłosować ;-) Gdyby którykolwiek z komitetów chciał sobie coś z poniższego zestawienia pożyczyć i włączyć do programu - to proszę się częstować. W zasadzie nie ma znaczenia, który komitet będzie chciał te cele realizować o ile chciałby choć część z nich wypisać na swoich sztandarach ;-)

Słowem wstępu

Szczecin, jako miasto na prawach powiatu i stolica województwa zachodniopomorskiego jest miastem wielu szans, ale także ograniczeń i niewykorzystanego potencjału. Miasto w wyścigu dużych ośrodków miejskich stopniowo obniża swoją pozycję – przede wszystkim przez nieefektywne wykorzystanie środków finansowych i nierozwojowe a kosztowne "inwestycje". 

Poniżej opisany "Program dla Szczecin" łączy kilka kwestii: aktywizację społeczności, pozyskanie zewnętrznych inwestorów i kapitału (w tym know-how), aktywne wspieranie tworzenia miejsc pracy, poprawę funkcjonowania miasta i spółek miejskich przez podniesienie poziomu ich pracy na rzecz mieszkańców. Miasto ma problemy zarówno w obszarze gospodarki komunalnej, co wymaga zwykłej poprawy organizacji i standardów, jak również problemy makroekonomiczne (w tym bezrobocie i zadłużenie), co wymaga przemyślanej strategii. Miasto nie osiągnęło poziomu gospodarki postindustrialnej, ale w znacznej mierze upadł przemysł ciężki, zaś produkcja i eksport z regionu są na niskim poziomie.
Absolutnie kluczowe jest stworzenie produktu, rozwój branż, wygenerowanie oferty, którą chciałyby od regionu i miasta kupić zewnętrzni klienci – jest to ważne zadanie na cały 4 letni okres. To też podstawa sukcesu gospodarczego miasta.

Ponieważ jednostka samorządu terytorialnego (JST) nie jest instytucją nastawioną na zysk a na zaspokajanie istotnych potrzeb mieszkańców, to słuszne wydaje się myślenie o dochodach i wydatkach miasta w perspektywie kosztów społecznych. Oznacza to, że wydatki z budżetu (poza sztywno narzuconymi przez ustawy) powinny zwiększać dostęp do miejsc pracy (a także promować ich jakościowy charakter), wzrost liczby mieszkańców, szczególnie płacących podatki (w tym udział w PIT) i generujących wewnętrzny popyt (zakupy).

Budżet to nie tylko wydatki, ale i dochody. Szczególnie ta część, którą są dochody własne jest istotna, ponieważ decyduje o możliwości podejmowania działań inwestycyjnych i realizacji projektów społeczno-gospodarczych. W tym względzie niezwykle trudne, ale absolutnie kluczowe jest stworzenie realnie probiznesowego klimatu w Szczecinie. Przyciągnięcie inwestorów poprzez stworzenie warunków gospodarowania, ale także ukierunkowany, branżowy marketing. 

Wykorzystanie środków unijnych wymaga wkładu własnego. Obecne zadłużenie miasta dochodzące do 1 mld zł, sięgające progu ostrożnościowego, w połączeniu z ponad półmiliardowym zadłużeniem spółek miejskich a także budową spalarni śmieci, która również wygeneruje dodatkowe kilkaset milionów długu oznacza, że skorzystanie z ostatniej transzy środków unijnych może być trudne. Środki będą płynąć przede wszystkim na wykreowane przez urzędników województwa „inteligentne specjalizacje” oraz programy ministerialne. Kluczowe jest, by środki z UE, które pozyska miasto przeznaczane były wyłącznie na obiekty, które nie będą generować w przyszłości stałych obciążeń kosztowych a także by podnosiły atrakcyjność inwestycyjną.

Odbiorcami (beneficjentami) "Programu dla Szczecin" są: 

• mieszkańcy (poprawa jakości życia i funkcjonowania instytucji miejskich), 
• przedsiębiorcy (wsparcie dla biznesu – w profesjonalnym wymiarze),
• turyści (bo chcemy chwalić się tym, co dobre w mieście),
• studenci i pracownicy nauki (bo ośrodki akademickie nadal nadają rytm życia miastu a chcielibyśmy, by najlepsi zostawali i mieli tu perspektywy).

Podstawowe elementy programu gospodarczego i społecznego:

1. Aktywne przyciąganie inwestorów i zapewnienie warunków do tworzenia miejsc pracy.
Realne działania probiznesowe, tj. obsługa przedsiębiorców przekraczająca obsługę klasycznie urzędniczą. Promocja miasta w mediach biznesowych, wykorzystanie środków promocyjnych na działania efektywnie pozyskujące inwestorów, np. przygotowanie pakietów dokumentacji na życzenie. Realna współpraca z lokalnymi przedsiębiorcami. W tym względzie przygotowanie i uzbrojenie terenów a także pełen katalog nieruchomości do wynajęcia czy zakupu od miasta jawi się jako absolutne minimum.


2. Pełna przejrzystość działania samorządu, poprawa standardu obsługi mieszkańców.
Konkursowe obsadzanie stanowisk pracy, precyzyjny opis stanowisk i kompetencji. Rejestr wszystkich umów w BIP, szybka i precyzyjna obsługa zapytań o informację publiczną w tym uzupełnianie odpowiedzi w BIP. Bieżące odpowiadanie na komentarze dotyczące poczynań urzędu oraz spółek miejskich. Wdrożenie standardów obsługi mieszkańców minimalizujących tracony przez nich czas – lean government. 


3. Ograniczenie kosztów usług komunalnych i kosztów obsługi mieszkańców.
Kalkulowanie podwyżek usług, na które ma wpływ miasto Szczecin na poziomie zapewniającym sprawność, ale ograniczającym koszty dla mieszkańców. Dotyczy to m.in. mieszkań komunalnych, kosztów wody i ścieków, etc.


4. Wsparcie dla szkolnictwa wyższego połączone z rozwojem edukacji ustawicznej.
Uczelnie szczecińskie przyciągają do miasta wielu studentów, którzy nadają charakter akademicki miastu i przynoszą dochody. Promocja akademickości, wsparcie dla konferencji, zapewnienie należytej infrastruktury wokół budynków. W zakresie edukacji podstawowej i średniej – sprofilowanie klas wg realnych potrzeb rynku. Baza budynków szkolnych, jako kluczowych w sieci urbanistycznej miasta nie może zostać rozsprzedana. Szkoły powinny integrować społeczności lokalne i żyć także w godzinach popołudniowych – czy to doszkalając dorosłych czy zapewniając możliwość uprawiania sportu. Ewentualne zbędne budynki mogą w przyszłości pełnić rolę np. domów pomocy społecznej dla osób starszych.


5. Polityka komunikacyjna w mieście.
W związku z faktem, że UE dofinansowuje rozwiązania komunikacyjne dotyczące zrównoważonego transportu, w szczególności tramwajowego – należy wykorzystać tę szansę dla Szczecina. Jednocześnie działania takie nie mogą się odbywać poprzez utrudnianie i ograniczanie praw innych użytkowników dróg (szczególnie kierowców) a poprzez promocję tańszych i dobrze dobranych linii komunikacji zbiorowej. Rozwiązania wymaga także powszechnie negatywna opinia nt. jakości organizacji ruchu drogowego w Szczecinie.

Powyższe to aż i tylko priorytety. Ktoś powie "diabeł tkwi w szczegółach" i będzie miał rację. Powyższa lista celów nie jest gotowym podręcznikiem. Brak mi czasu a po części motywacji, by spędzić kilkanaście tygodni pisząc kolejne fiszki z celami operacyjnymi. By np. w zakresie pomocy społecznej doprowadzić do tego, że dawny żłobek Dany (przy ul. Kadłubka, na Niebuszewie) znów stanie się żłobkiem a nie miejscem wypłacania zasiłków bezrobotnym matkom, dla których dzieci brakuje około 1000 miejsc w Szczecinie, co uniemożliwia im podjęcie pracy...

Chodzi jednak o skupienie się na tym, co w moim głębokim przekonaniu jest absolutnym priorytetem dla mojego miasta, i co nie wyklucza oczywiście kilku innych rzeczy, jak choćby tak potrzebnych, prostych chodników, skoszonych trawników i czystych ulic.

MamPrawoWiedziec.pl podsumowuje ostatnie 4 lata działania szczecińskiego samorządu

Na blogu mamprawowiedziec.pl pojawił się bilans 4 lat działania szczecińskiego samorządu, warto zapoznać się ze wskaźnikami ekonomicznymi, demograficznymi oraz porównaniem danych dotyczących m.in. wydatków na transport miejski.

Dane, w sposób obiektywny, podsumowują upływającą kadencję obecnego prezydenta miasta Piotra Krzystka. Dane te są elementem przeglądu wyników osiągnięć osób upływającej kadencji w kilku większych miastach Polski.

Zestawienie przygotowuje Stowarzyszenie 61, które "stawia sobie za cel dostarczanie obywatelom informacji o osobach pełniących wybieralne funkcje publiczne". Na wskazanej stronie znajduje się także bardzo prosty i ogólny poradnik samorządowy oraz kalendarz wyborów samorządowych 2014.

Warto zaznaczyć, że przedstawione wyniki dotyczą kadencji, w której Polska zmagała się z strony z problemami gospodarczymi, ale miała możliwość wykorzystać prawdopodobnie największe w historii środki unijne. Szczecin, w przeliczeniu na mieszkańca, nie był liderem wykorzystania środków unijnych. Tę pozycję dzierży Świnoujście. Inwestycje i zadłużanie się, nie jest złe, o ile są to inwestycje generujące dochody mieszkańcom, miastu i prowadzące do rozwoju a nie generujące wyłącznie koszty. Niestety większość szczecińskich inwestycji będzie bardzo kosztowna (np. za utrzymanie hali widowiskowo-sportowej prywatnej firmie Szczecin będzie płacił po 2,9 mln rocznie). W rezultacie będzie trzeba zarówno spłacać kredyt, jaki na nie wzięto, co ponosić wyższe niż dotąd coroczne koszty utrzymania. Postaw się a zastaw się, to dobra metafora tej sytuacji.

Zadłużenie Szczecina na koniec 4-letniej kadencji

Wykorzystanie środków unijnych wymaga współfinansowania przez jednostkę samorządu terytorialnego, co z kolei, w wiecznie napiętym budżecie, prowadzi do zadłużenia. W efekcie miasto Szczecin zadłużone jest obecnie na około 1 mld zł, co jest bliskie progowi maksymalnego zadłużenia. Opisuje tę kwestię Wojtek Wilski na facebookowym profilu Szczecin bez korupcji, opisywała także Gazeta Wyborcza oraz ja sam.

Dane nt. zadłużenia budżetu miasta można przeanalizować studiując Biuletyn Informacji Publicznej, na stronie tej szczególnie interesującym dokumentem jest Wieloletnia Prognoza Finansowa (16,5 MB), która pokazuje, jak wraz z wydatkami narastało zadłużenie miasta do ok. połowy wysokości budżetu miasta.

Do powyższego długu należy dodać dodatkowe zadłużenie obsługujących szczecinian spółek miejskich. Długi wynoszą ponad 700 mln zł i wzrosną wraz z wybudowaniem spalarni śmieci, która również będzie musiała zostać spłacona przez mieszkańców.

Przegrany 10-lecia...

I na koniec przypomnienie: Szczecin ma najniższą dynamikę wzrostu PKB spośród wszystkich regionów, na poziomie zaledwie 14,3% w skali 10 lat. Oznacza to, że region przegrał wyścig z każdym regionem w Polsce.

Kluczowe dla województwa zachodniopomorskiego przedsięwzięcia - kontrakt terytorialny

Od pewnego czasu trwa dyskusja, na co mają być przeznaczone środki w ramach Kontraktu Terytorialnego Województwa Zachodniopomorskiego. Są to ogromne środki do wydania w ramach perspektywy 2014-2020. Najprawdopodobniej ostatnie, jakie przekaże Unia Europejska Polsce. Zatem ich zagospodarowanie ma absolutnie kluczowe znaczenie dla gospodarki regionu.

Dla jasności warto zacytować: "Kontrakt terytorialny to umowa pomiędzy rządem a samorządem Województwa, w której wskazane zostaną cele i przedsięwzięcia priorytetowe mające istotne znaczenie dla rozwoju kraju oraz Pomorza Zachodniego, wraz ze sposobem ich finansowania, koordynacji i realizacji. W Kontrakcie zostaną także określone ramowe zasady dofinansowania przedsięwzięć w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego 2014-2020." 

Na co mają zostać przeznaczone pieniądze:

Cel 1: Poprawa zewnętrznej dostępności województwa
Obszar: budowa i modernizacja dróg kołowych
1. Budowa drogi krajowej nr 3 - dostosowanie drogi do parametrów drogi ekspresowej na odcinku od Szczecina do Świnoujścia
2. Budowa drogi krajowej nr 6 - dostosowanie drogi do parametrów drogi ekspresowej (odc. zachodniopomorski) wraz z obwodnicą Koszalina i Sianowa
3. Budowa drogi krajowej nr 10 - dostosowanie drogi do parametrów drogi ekspresowej (odc. zachodniopomorski) wraz z obwodnicą Wałcza
4. Budowa drogi krajowej nr 11 - dostosowanie drogi do parametrów drogi ekspresowej (odc. zachodniopomorski) wraz z obwodnicą Szczecinka
5. Usprawnienie połączenia komunikacyjnego pomiędzy wyspami Uznam i Wolin
6. Budowa zachodniego drogowego obejścia Szczecina wraz z przeprawą tunelową Police - Święta w ciągu drogi nr 6 po nowym śladzie od Goleniowa do Kołbaskowa

Obszar: budowa i modernizacja dróg kolejowych
7. Modernizacja linii kolejowej nr 351 Szczecin Główny - Stargard Szczeciński - Krzyż - Poznań
8. Modernizacja linii kolejowej nr 202 Gdańsk - Stargard Szczeciński na terenie woj. Zachodniopomorskiego
9. Modernizacja linii kolejowej nr 273 odc. Szczecin Główny - Kostrzyn n/Odrą
10. Modernizacja linii kolejowej nr 404 Szczecinek - Kołobrzeg mającej istotne znaczenie dla rozwoju i dostępności komunikacyjnej Pomorza Środkowego

Obszar: infrastruktura gospodarki morskiej
11. Pogłębienie toru wodnego Świnoujście-Szczecin do 12,5m
12. Rozbudowa infrastruktury zespołu portowego Szczecin-Świnoujście
13. Poprawa dostępu do portu w Szczecinie i portu w Świnoujściu
14. Rozbudowa portu morsko-rzecznego w Policach
15. Terminal pasażerski w Kołobrzegu, modernizacja podejścia promowego
16. Poprawa dostępności do portu Kołobrzeg od strony lądu
17. Modernizacja portu w Darłowie
18. Przebudowa wejścia do Portu w Darłowie
19. Budowa Nabrzeża Refulacyjnego na potrzeby obsługi statków handlowych w Porcie Darłowo

Obszar: infrastruktura dróg wodnych (Odrzańska Droga Wodna)
20. Pełne wdrożenie RIS Dolnej Odry
21. Modernizacja Odrzańskiej Drogi Wodnej - odcinek zachodniopomorski

Cel 2: Rozwój metropolii szczecińskiej oraz subregionalnych ośrodków wzrostu
Obszar: wsparcie innowacji i przedsiębiorczości
22. Północno-Zachodnie Centrum Biogospodarki BioAT
23. Utworzenie Bałtyckiego Centrum Badawczo-Wdrożeniowego Gospodarki Morskiej
24. Wzmocnienie atrakcyjności inwestycyjnej Województwa Zachodniopomorskiego poprzez kompleksowe przygotowanie terenów Parku Przemysłowego Nowoczesnych Technologii w Stargardzie Szczecińskim
25. Przygotowanie i uzbrojenie terenów pod inwestycje komercyjne, produkcyjno-usługowe
26. Wsparcie sektora B+R oraz innowacyjności przedsiębiorstw

Obszar: społeczeństwo informacyjne
27. Budowa Regionalnej Infrastruktury Informacji Przestrzennej Województwa Zachodniopomorskiego
28. Budowa Zintegrowanego Systemu Informacji o Nieruchomościach Województwa Zachodniopomorskiego
29. Budowa zachodniopomorskiej sieci nowej generacji (NGN/NGA)

Obszar: poprawa subregionalnej dostępności komunikacyjnej
30. Poprawa jakości regionalnych kolejowych przewozów pasażerskich poprzez modernizację i zakupy nowego taboru kolejowego
31. Program podniesienia standardu dróg wojewódzkich
32. Likwidacja wąskich gardeł na drogach krajowych poprzez budowę obwodnic Kołobrzegu, Gryfina, Myśliborza, Węgorzyna
33. Modernizacja linii kolejowej nr 210 na odcinku granica woj. - Szczecinek- Runowo Pomorskie

Obszar: infrastruktura komunikacyjna Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego
34. Budowa Szczecińskiej Kolei Metropolitalnej w Szczecinie z wykorzystaniem istniejących odcinków linii kolejowych nr 406, 273,351
35. Budowa i przebudowa torowisk w Szczecinie oraz zakup niskopodłogowego taboru tramwajowego
36. Przebudowa ciągów komunikacyjnych sieci TEN-T: DK nr 31 pod nazwą "ul. Autostrada Poznańska" w połączeniu z A6 i S3
37. Przebudowa infrastruktury transportu publicznego i zakup taboru autobusów na obszarze SOM
38. Budowa Szczecińskiego Szybkiego Tramwaju - etap II
39. Trasa Średnicowa dla obsługi ruchu kołowego wewnątrz aglomeracji w Szczecinie
40. Budowa drogi krajowej nr 13 na odcinku rondo Hakena w Szczecinie - węzeł Kołbaskowo - obwodnica Kołbaskowa

Obszar: infrastruktura komunikacyjna Koszalińsko-Kołobrzesko-Białogardzkiego Obszaru Funkcjonalnego
41. Program rozwoju transportu niskoemisyjnego na terenie KKBOF
42. Modernizacja linii kolejowej nr 402 na odcinku Koszalin - Kołobrzeg

Cel 3: Wzrost spójności społecznej i jakości życia mieszkańców
Obszar: zdrowie i opieka społeczna
43. Budowa Wojewódzkiego Szpitala Dziecięcego w Szczecinie
44. Wdrożenie nowoczesnych technik diagnostyki radioizotopowej, radioterapii oraz e-usług w Zachodniopomorskim Centrum Onkologii w Szczecinie
45. Przebudowa i wyposażenie regionalnej bazy diagnostyczno-terapeutycznej lecznictwa zakaźnego w subregionach
46. Rozbudowa wraz z przebudową budynku szpitala w SPZZOZ w Gryficach
47. Rozwój bazy uzdrowiskowej w Województwie Zachodniopomorskim
48. Centrum Opieki Długoterminowej w subregionie koszalińskim
49. Modernizacja infrastruktury Samodzielnego Publicznego Szpitala Klinicznego (Nr 1 i Nr 2) Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie
50. Rozwój usług e-Zdrowia o charakterze ponadregionalnym, w tym telemedycyna

Obszar: kultura-edukacja-sport
51. Rozbudowa Teatru Polskiego
52. Muzeum Morskie „Balticum"
53. Tworzenie „Małych Nautilisów"
54. Program aktywizacji sportowej i społecznej dzieci i młodzieży w województwie zachodniopomorskim

Cel 4: Zwiększenie efektywności wykorzystania zasobów
Obszar: energetyka
55. Modernizacja i rozbudowa sieci elektroenergetycznych najwyższych napięć celem wzmocnienia powiązania regionu z systemem krajowym oraz odbioru energii z powstających nowych OZE
56. Modernizacja i rozbudowa sieci dystrybucyjnych wysokich, średnich i niskich napięć pozwalająca na poprawę niezawodności zasilania oraz rozwój energetyki rozproszonej wykorzystującej lokalne źródła energii
57. Budowa gazowo-parowego bloku kogeneracyjnego w Elektrowni Pomorzany o mocy od 200 MWe do 270 MWe

Obszar: gospodarka odpadami
58. Zakład termicznego unieszkodliwiania odpadów w Koszalinie

Obszar: poprawa efektywności energetycznej na terenie Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego i Koszalińsko-Kołobrzesko-Białogardzkiego Obszaru Funkcjonalnego
59. Termomodernizacja budynków użyteczności publicznej i w sektorze mieszkaniowym na terenie SOM
60. Przebudowa istniejących i budowa nowych systemów ciepłowniczych na terenie SOM
61. Kompleksowa modernizacja energetyczna budynków użyteczności publicznej i budynków mieszkalnych na terenie Koszalińsko-Kołobrzesko-Białogardzkiego Obszaru Funkcjonalnego

Obszar: środowisko
62. Budowa, modernizacja lub odbudowa 575 km wałów przeciwpowodziowych na terenie Województwa Zachodniopomorskiego. Odtworzenie naturalnych terenów zalewowych

Postaram się w miarę możliwości odnieść do niektórych z tych projektów a w szczególności wypowiedzieć się co do generowania przez nie wzrostu i rozwoju społeczno-gospodarczego. 

U DOŁU BLOGA ZNAJDUJE SIĘ ANKIETA. 

POZWALA NA WIELOKROTNE GŁOSOWANIE, NA WYBRANE PRZEZ SIEBIE PRIORYTETOWE PRZEDSIĘWZIĘCIA. 

WYNIKI NIE SĄ W ŻADEN SPOSÓB WIĄŻĄCE

Inwestycje kluczowe dla rozwoju Szczecina i województwa zachodniopomorskiego [ANKIETA]

Przez kilka miesięcy pisałem o różnych inwestycjach infrastrukturalnych, które uznawałem za istotne dla gospodarczego rozwoju województwa zachodniopomorskiego i jego stolicy - Szczecina. Opisałem sześć najważniejszych inwestycji w regionie, po czym postanowiłem zapytać w ankiecie moich czytelników, czy się ze mną zgodzą, poniżej moje typy i wynik głosowania internautów:

• Pierwszą, najważniejszą wg mnie inwestycją dla Szczecina jest budowa drogi ekspersowej S3 - czytelnicy podzielili ten pogląd i z 24% wskazań jest ona na pierwszym miejscu zestawienia. Z pewnością pomógł fakt, że droga w swoim głównym przebiegu, w kolejnych odcinkach, jest właśnie oddawana do użytku i staje się niewątpliwym udogodnieniem w podróży na południe kraju a także łączy się z autostradą A2. Należy pamiętać, że w kilku miejscach S3, nawet po jej oddaniu, nadal będzie drogą jednojezdniową, ale największym mankamentem jest zaniechanie jej połączenia przejściem granicznym na południu Polski, co stworzyłoby solidny, realny korytarz transportowy do portu Szczecin-Świnoujście a także dało szanse na rozwój turystyki.
• Drugą, wskazaną przeze mnie, była budowa zelektryfikowanego, szybkiego połączenia kolejowego z Berlinem - czytelnicy dali temu pomysłowi czwartą lokatę a głosowało 12%. W ciągu kilku najbliższych lat ma dojść do elektryfikacji trasy. To o tyle istotne, że lokomotywy spalinowe nie są wpuszczane do Berlina. Ta inwestycja ma szanse doprowadzić do tego, że Szczecin stanie się "sypialnią" Berlina, że będzie się opłacało dojeżdżać do pracy w tygodniu do Berlina i wracać do Szczecina. Wreszcie, że w Szczecinie mogliby spędzać czas niemieccy turyści. Być może to jest powodem opóźnień po stronie niemieckiej?
• Za trzecią inwestycję uznałem pogłębienie i umocnie brzegów toru wodnego do Szczecina (Kanału Piastowskiego) - czytelnicy również wybierali tę odpowiedź. Wskazywali ją tak często, że uzyskała trzecią lokatę i zebrała 21% głosów. Inwestycja jest prowadzona a decyduje o wielkości (zanurzeniu) statków, jakie mogą wchodzić do Szczecina. Dodać tu należy, choć na liście inwestycji nie pojawiła się, kwestię pogłębienia koryta Odry. W ramach umowy polsko-niemieckiej ma być zrealizowane pogłębienie, które pozwoli obniżyć zagrożenie powodziowe i poprawi żeglowność dla barek. 
• Czwartą wśród kluczowych inwestycji miałaby być budowa nowej S6, przy czym osobiście zaznaczam, że dla rozwoju południowo-wschodniej, najbiedniejszej i będącej w najtrudniejszej sytuacji gospodarczej części województwa należałoby jednak rozważyć w pierwszej kolejności wybudowanie trasy szybkiego ruchu po śladzie tzw. Berlinki. Droga ta mogłaby być oczywiście w standardzie jednojezdniowym, a jej budowa zaktywizować kilka powiatów, szczególnie gdyby połączyć ją z budową np. infrastruktury teleinformatycznej i energetycznej. Głosujący dali pomysłowi S6 piąte miejsce z 12% głosów, zaś tzw. Berlince szóste miejsce z 6% głosów.
• Piątą jest budowa węzła Tczewska i uruchomienie terenów inwestycyjnych w Szczecinie, a w ankiecie uzbrojenie i skomunikowanie terenów inwestycyjnych, które okazało się wg głosujących niezwykle priorytetowe i zajęło miejsce drugie zbierając 22% głosów. Jest to jeden z nielicznych przykładów proinwestycyjnego działania Szczecina i chyba jedyny, który ma szanse przynosić większe dochody miastu niż koszty. Stanowi też jedną z nielicznych, spełnionych obietnic wsparcia miasta po upadku Stoczni Szczecińskiej. Pozostałe inwestycje realizowane za środki unijne mają charakter bądź to odtwórczy (naprawczy), tzn. służą utrzymaniu zdekapitalizowanej infrastruktury w stanie nadającym się do użytku (tramwaje, kanalizacja, wodociągi, park wodny Arkonka) bądź będą bezpośrednio przynosić straty a jedynie pośrednio być może wspierać markę i jakość życia mieszkańców (hala widowiskowo-sportowa, filharmonia, opera).
• Szóstą, nad którą się zastanawiałem, ale nie umieściłem w ankiecie, jest budowa biurowców w Szczecinie - outsoursing ma bowiem swoje wady i zalety.

Spośród wymienionych część jest realizowana, część planowana - niektóre z nich zależą od władz miasta, inne od decyzji samorządu województwa zachodniopomorskiego a jeszcze inne nie są możliwe bez zaangażowania rządu i środków z budżetu centralnego.

Ja też jestem wizjonerem za cudze pieniądze...

Dyskutując z różnymi osobami na facebooku czy czytając zarzuty na forach internetowych można odnieść niekiedy wrażenie, że w Szczecinie świat dzieli się na "wizjonerów", "malkontentów" i ... 90% społeczeństwa, którego ani jedni ani drudzy nie interesują, bo każdego dnia ciężko pracują, by opłacić podatki.

Ponieważ niejednokrotnie zarzucano mi, że podważam różne wizjonerskie projekty zgłaszane przez osoby same określające się mianem "dbających o miasto i chcących jego rozwoju". Ponieważ wielokrotnie w takich razach zadawałem bardzo przykre pytania: ile to będzie kosztować? kto z tego będzie korzystać? ile potrzeba na utrzymanie? czy ma szanse się zwrócić? jaki jest biznesplan? czy damy radę spłacić kredyt czy chociaż instytucja będzie samofinansującą się? czy jest to rzeczywiście najbardziej pilny wydatek dla miasta? czy pieniądze z podatków mogłyby być lepiej spożytkowane? czy te wydatki przyciągną nowych mieszkańców? czy zatrzymają stały odpływ obecnych? czy zmniejszą bezrobocie? czy zwiększą komfort życia? czy wygenerują ruch turystów? czy dadzą lokalnym przedsiębiorstwom zarobić? czy zwiększą wpływy podatkowe? czy? czy? czy?
To dziś chciałbym odpowiedzieć tym osobom, które twierdzą, że "sam żadnych pomysłów nie mam a tylko krytykuję".

W zasadzie nie czuję takiej konieczności, ponieważ uważam za równie ważne zgłaszanie sensownych pomysłów co krytykowanie idiotycznego marnotrawienia pieniędzy. Tak zaś się składa, że w ostatnim okresie w Szczecinie i regionie dominuje wydawanie unijnych pieniędzy (i zadłużanie się na wkład własny do tych "inwestycji") a nie refleksja nad ich sensem.

Zatem jako tymczasowy wizjoner zajmę się teraz cudzymi podatkami ;-) Oto moje propozycje, może nie tak wizjonerskie, może czasem z nutą szyderstwa:

• Wizja Teatru Współczesnego w Elewatorze Ewa. Miasto mogłoby przejąć od Portu Elewator Ewa, który w ostatnich miesiącach przestał być użytkowany i został pozbawiony części wewnętrznego wyposażenia. Jak doniosło Radio Szczecin i jak zapewnia miejski konserwator zabytków urządzenia wewnętrzne nie były objęte opieką konserwatorską, której dotyczy w zasadzie bryła budynku a obiekt w dobrym stanie technicznym został zaoferowany do wydzierżawienia. W przejętym Elewatorze można byłoby stworzyć siedzibę dla Teatru Współczesnego wyprowadzając go z trwającej od dziesiątek lat sublokatorki w Muzeum Narodowym na Wałach Chrobrego. 
• Skąd ten pomysł? Jest to odpowiedź na najnowszy pomysł wybudowania od podstaw na osiadającej i rozmywanej z braku opaski od strony Wałów Chrobrego wyspie nowej siedzibie Teatru. W podlinkowanej ekspertyzie jasno stoi, że należy budować na palach. Wg mnie to obietnica wyborcza z rodzaju tych dotyczących Gontynki i stadionu na podmokłych terenach lotniska w Dąbiu.
• Uzasadnienie: Skoro port nie potrzebuje największej betonowej konstrukcji w mieście posadowionej na setkach pali, z funkcjonującym dojazdem, a także budynkiem o tak potężnej konstrukcji, że w części być może dałoby się umieści miejsca parkingowe... to żal nie wykorzystać okazji. Nazwa i repertuar byłyby spójne z bryłą nadal nowoczesnego obiektu.
• Koszty: adaptacja istniejącego budynku na tak trudnym terenie o parametrach dalece wykraczających poza konieczne będzie znacząco tańsza i zamknie się połową kwoty budowy nowego obiektu. Gruz z wnętrza posłużyć może do ustabilizowania innych terenów w porcie. Nie jest konieczna budowa nowego mostu, ponieważ dojazd do budynku funkcjonuje od lat. Ewentualnie należałoby rozważyć polepszenie dojazdu do portu od strony lewobrzeża, ale byłoby to z korzyścią zarówno dla Portu co Teatru. Minimalny koszt adaptacji to pewnie z 50 mln, gdzie budowa od podstaw na osiadającej wyspie byłaby ze dwa razy droższa. Dodatkowo nie potrzeba byłoby około 150-200 mln zł na budowę mostu i przebudowę układu ulic. Dodatkową korzyścią byłoby pozostawienie zapadającej się Wyspy Grodzkiej w gotowości na kolejne wizje jej wykorzystania ;-)
• Wadą mojej wizji byłoby to, że jeśli w Porcie znalazłby się pomysł na wykorzystanie głębokiego nabrzeża i obiektu... to obiekt byłby już zajęty. No chyba, że gruz z wnętrza stał by się podwaliną nowego nabrzeża.
• Wizja Muzeum Morskiego na statku. Spotkałem się kiedyś w Internecie z pomysłem, żeby zorganizować pływające Muzeum Morskie i cumować je w Szczecinie. Było to w czasie, gdy w upadającej Stoczni Szczecińskiej stał niewykorzystany, pusty kadłub. W jego wnętrzu, stylizowanym na prawdziwy statek, można byłoby pokazać urządzenia lub modele urządzeń funkcjonujące w prawdziwym statku. W ładowniach szklonych od góry zrobić sale wystawowe czy kinowe. Kadłub nie musiałby samodzielnie pływać (mogłaby to być duża barka). Przejścia wewnątrz dostosowane byłyby do znacznie większej liczby zwiedzających a burty zabezpieczone - poza tym oddawałby zwiedzającym wrażenie z bycia na statku. 
• Takie muzeum byłoby prawdopodobnie droższe w utrzymaniu (porównując koszty cumowania i remontów), ale gdyby je zacumować obok mojej wizji Teatru Współczesnego (przy Elewatorze), to przynajmniej koszt opłat byłby niższy.
• Gdyby jednak wizja pływającego statku nie miała się ziścić, to może chociaż muzeum morskie na jakiejś wyspie? Byłaby to lepsza lokalizacja niż Teatru na wyspie.
• Wizja remontu jednej ulicy rocznie. Miasto mogłoby sukcesywnie dokonywać remontu jednej ulicy brukowanej kostką (wyłożonej kocimi łbami) kładąc cichy, nowoczesny asfalt, obniżając przez to natężenie hałasu na ulicach i uzyskując wzrost zadowolenia mieszkańców. 
• Uzasadnienie: Blisko 70 lat po zakończeniu wojny i ułożeniu sieci wodno-kanalizacyjnej istotnym jest jej wyremontowanie i wymienienie. Spełnia to obowiązki miasta w zakresie przepisów dotyczących hałasu. 
• Koszt: zbliżony do pomysłu "Jednej ulicy rocznie" lansowanego przez Stowarzyszenie "SENS" a polegającego na przerabianiu jednej ulicy rocznie w deptak o podniesionym standardzie. Przy czym koszt generalnego remontu należy do sfery wydatków koniecznych w cyklu życia infrastruktury w przeciwieństwie do kosztu zamieniania często pozostających w bardzo dobrym stanie technicznym ulic w deptaki, co należy do rodzaju wydatków fakultatywnych.
• Wadą mojej wizji byłoby chyba wyłącznie to, że mieszkańcy taki remont potraktowaliby jako coś NORMALNEGO i OCZEKIWANEGO a nie wizjonerskiego i coś o czym można prowadzić wielotygodniowe polemiki w prasie. 
• Wizja parkingowców pod modernizowanymi boiskami szkół. Pod boiskami przy szkołach, które nie mają jeszcze zmodernizowanych boisk a leżą w centrum osiedli lub w gęstej zabudowie można byłoby umieścić parkingowce. Przebudowa łączyłaby dwie funkcje. Być może pozwoliłoby to na integrację społeczności lokalnej wokół osiedlowej szkoły. Konieczność ochrony, zapewnienia korzystania z boiska szkolnego także w godzinach wieczornych można byłoby połączyć z ochroną parkingowca. Przy okazji należałoby zastanowić się nad zastąpieniem garażowisk wielopoziomowymi parkingami.
• Wizja prostych i czystych chodników. To wizja nie wymagająca specjalnego komentarza, ale warto rzec, że chodniki znacznie prościej utrzymać w porządku, jeśli stworzy się samochodom miejsca do parkowania w parkingowcach. To chyba najtrudniejsza w Szczecinie do zrealizowania wizja, bo wymaga miesięcy systematycznej pracy i nie łączy się z przecinaniem wstęgi przed wyborami ;-)
• Wizja dokończenia budowy obwodnicy śródmiejskiej. Obecnie droga nie spełnia żadnej realnej funkcji. Jej wybudowanie zdecydowanie zmniejszyłoby ruch samochodowy w centrum, co z kolei mogłoby spodobać się wizjonerom widzącym szczecińskie ulice zapchane rowerami.
• Wizja linii tramwajowej: 26 kwietnia - Taczaka - Nowoszeroka - Szafera - Spacerowa - Arkońska. Taka pętla umożliwiałaby zastępcze połączenie tramwajowe na wypadek np. awarii, ale także połączyłaby budowaną halę widowiskowo-sportową z Prawobrzeżem. Połączyłoby też os. Kaliny z os. Zawadzkiego i os. Arkońskim. Umożliwiło dojazd do otwieranego kąpieliska "Arkonka" ze wszystkich wymienionych osiedli. Wreszcie sprawiła, że pewien sens miałaby realizacja przestarzałej koncepcji "szybkiego" tramwaju.
• Wizja siłowni pod chmurką dla dorosłych i dzieci na każdym osiedlu.
• etc.

Mógłbym tak długo wymyślać, na co wydać pieniądze z podatków, zaciąganych przez miasto kredytów oraz środków unijnych. Problem w tym, że obecny poziom wydatków i plan zapisany w Wieloletnim Programie Inwestycyjnym Szczecina nie pozostawia zbyt wiele miejsca na wizjonerstwo, bowiem miasto jest obecnie tak zadłużone, że będzie miało problemy z wykorzystaniem środków z kolejnej, ostatniej perspektywy finansowej UE. Dlatego moim zdaniem należy skupić się na inwestycjach polegających na uzbrajaniu i udostępnianiu terenów pod inwestycje. Boleję, że w zasadzie jedyna stricte prorozwojowa inwestycja w mieście, czyli uwolnienie i skomunikowanie terenów dzięki budowie ulicy Nowoprzestrzennej w Dąbiu i pobliskiego węzła autostradowego Tczewska i rozpoczęcia działania strefy ekonomicznej w Trzebuszu i Dunikowie realizowana jest tak późno.

Inwestycja...
Na koniec słówko o "inwestycji". Bowiem często operuje się nią przy okazji wydatków z budżetu samorządu lokalnego. Otóż trzeba pamiętać, że jednostki samorządu terytorialnego (JST) nie mają za cel inwestycji finansowych. Celem działania są przede wszystkim inwestycje kapitałowe i to dotyczące infrastruktury komunalnej, społecznej, oświatowej...
Zwrot z inwestycji JST (zysk) niekoniecznie zatem oznacza wymierne korzyści finansowe, co jednak nie znaczy, że wolno gospodarować samorządom z pominięciem rachunku ekonomicznego. W niektórych wypadkach wręcz jest to wymagane przepisami i zawsze wynika z ogólnych zasad, w tym zasady gospodarności.

Kilka pojęć: inwestycja zależna, inwestycja niezależna, inwestycja uzupełniająca, inwestycja konkurencyjna, projekty inwestycyjne wykluczające się wzajemnie, inwestycja warunkująca... Te określenia wskazują, że planując jakiś projekt należy wziąć pod uwagę jego powiązania gospodarcze. Przykładowo:

• inwestycja zależna - uwolnienie chodników od samochodów zależy od budowy parkingowców; choć wizjonerzy o odmiennych ode mnie poglądach sądzą, że zależy od uniemożliwienia parkowania w mieście (sic!);
• inwestycja niezależna - budowa siłowni w każdej z dzielnic miasta;
• inwestycja uzupełniająca - połączenie kąpieliska "Arkonka" oraz hali widowiskowo-sportowej linią tramwajową pozwoli zwiększyć zyski z wszystkich źródeł biletów: hali, tramwaju, kąpieliska;
• inwestycja konkurencyjna - budowa "szybkiego" tramwaju oznacza konieczność likwidacji części dublujących się linii autobusowych;
• projekty inwestycyjne wykluczające się wzajemnie - budowa Muzeum Morskiego na statku lub budowa na brzegu;
• inwestycja warunkująca - budowa Teatru na wyspie możliwa jest wyłącznie, jeśli wybuduje się most a wyspa przestanie osiadać.

Realizując różnorakie "wizje" nigdy nie należy też zapominać o koszcie utraconych możliwości. No i o tym, że kredyty trzeba spłacać...

Województwo zachodniopomorskie: bezrobocie i regionalne PKB

Jak się żyje w województwie zachodniopomorskim w świetle statystyk, w porównaniu do innych województw? Patrząc na dane statystyczne - poniżej średniej.

• Bezrobocie (liczone w grudniu) było powyżej średniej zarówno w 2002 roku, co w 2013. Poniższa tabela wskazuje, że województwo jest 3 na 16... od końca w 2013 roku, ale było 2 od końca w 2002 roku...

stat.gov.pl

• Te same dane zobrazowane na wykresie wskazują, że w województwie bezrobocie spadało (niebieski obszar pokazuje, o ile zmieniało się w poszczególnych województwach bezrobocie), ale pokazuje, że zarówno w 2002, co w 2013 roku poziom bezrobocia jest bardzo wysoki.

stat.gov.pl

• PKB na osobę (33485 zł), szacowany dla poszczególnych województw ujawnia, że województwo zachodniopomorskie jest 8 z 16 województw, ale do najbogatszego województwa (64790 zł) znacznie nam dalej niż do najbiedniejszego (ok.26000 zł).

Jarema Piekutowski, facebook, BDL GUS

• PKB na osobę zmienia się w czasie, w latach 2001 do 2011 niektóre województwa rozwijają się szybciej, inne wolniej - zachodniopomorskie "rozwija się" najwolniej w Polsce (67%).

Jarema Piekutowski, facebook, BDL GUS

Obie mapy opracował i umieścił na facebooku Jarema Piekutowski, komentując je następująco: 

Które regiony najszybciej się rozwijają? Często podaje się wskaźnik PKB na mieszkańca. [...] Na mapie [u góry widać] regiony wg PKB na mieszkańca w 2011 r. (czyli: które regiony są najlepiej rozwinięte teraz), a [na dolnej mapie] - wzrost PKB na mieszkańca między rokiem 2001 a 2011 (które regiony najmocniej się rozwinęły na przestrzeni tych 10 lat). Czym cieplejszy kolor, tym lepiej. Co się okazuje? 

1) "Zrównoważony rozwój" w Polsce to mit. Te regiony, w których już było dobrze, zazwyczaj także szybko się rozwijały i pomnażały swoje bogactwo. Te, w których było źle (zachodniopomorskie, kujawsko-pomorskie, wschód) rozwijają się także powoli. Wyraźne różnice to tylko szybko rozwijające się świętokrzyskie i opolskie.

2) Stworzono program Rozwój Polski Wschodniej, gdy tymczasem jednak prawdziwa Polska B jest na północy i zachodzie. Jeżeli już realizować program tego typu, powinien objąć województwa zachodniopomorskie, lubuskie, kujawsko-pomorskie i warmińsko-mazurskie (na to wskazują także inne wskaźniki). 

Czy PKB na mieszkańca jest dobrym wskaźnikiem rozwoju regionu, to osobna dyskusja. 

• Podobną tendencję przedstawiałem, powołując się na infografiki zamieszczone w Gazecie Wyborczej, we wpisach: O kluczowych inwestycjach dla Szczecina oraz wywiadzie z Prezydentem Szczecina nt. słabego rozwoju. Dynamika PKB w podziale na podregiony ujawnia, że Szczecin, jako miasto rozwijał się w okresie 2000-2010 najwolniej w całej Polsce:

Szczecin przegranym dekady (Gazeta Wyborcza)

• Nieco lepiej wygląda sytuacja województwa, jeśli brać pod uwagę atrakcyjność inwestycyjną, ale także ten potencjał nie został oceniony najwyżej i jest zróżnicowany w podregionach województwa.

Szczecin przegranym dekady (Gazeta Wyborcza)

Podsumowując
Zaprezentowane powyżej wskaźniki rozwoju regionalnego sugerują, że województwo rozwija się poniżej średniej krajowej, boryka z poważnymi problemami a teoretyczna atrakcyjność nie przekłada się w ostatniej dekadzie na rozwój. Niewątpliwie ostatnie lata, to bardzo trudny okres dla województwa. 

Oczywiście dobierając nieco inne wskaźniki lub stosując pewne metody można zaprezentować bardziej wnikliwy, zróżnicowany obraz zmian. Często rankingi tworzone są z wykorzystaniem specjalnie dobranych stymulant i destymulant wzrostu gospodarczego i rozwoju społecznego a naukowcy pięknie spierają się co do stosowanych metod i interpretacji wyników. Ale ten wpis to raczej sygnał niż pełna analiza.

Zainteresowani mogą zajrzeć do opracowania "Diagnoza społeczna województwa zachodniopomorskiego – raport z badań diagnostycznych", które odnosi się przede wszystkim do sfery rozwoju społecznego województwa.


AKTUALIZACJA: Podobny podział Polski na Polskę A, Polskę B i C przedstawia poniższa mapa, jednak dokładniejsze porównanie z wcześniejszymi danymi skłania do refleksji, że województwu zachodniopomorskiemu, wbrew przypisanemu zielonemu kolorowi (i dofinansowaniu w wysokości 35%) powinno przysługiwać raczej zaliczenie do grupy czerwonej (i dofinansowanie na poziomie 50%). W praktyce oznacza to, że w kolejnej, być może ostatniej perspektywie, przedsiębiorstwa zachodniopomorskie nie dadzą rady nadgonić...

Gazeta Wyborcza

Bieda na wsi, bieda dzieci w Polsce

Niedawno komentowałem dwa reportaże radiowe, które można odsłuchać na stronach: Biedny jak polskie dziecko (Polskie Radio Szczecin) oraz Nie będę pracował dla obszarnika (Polskie Radio Szczecin).

Więcej informacji nt. sytuacji osób biedny w Polsce zwiera niedawno opublikowany raport: Warunki życia rodzin w Polsce (GUS) oraz artykuł: Biedny jak polskie dziecko (rp.pl).

Dane od kilku lat nie ulegają radykalnym zmianom, generalnie w najtrudniejszej sytuacji materialnej są w Polsce rodziny wielodzietne, z małych miejscowości, z rodzicami o niskim poziomie wykształcenia. W praktyce zarówno system pomocy społecznej, jak i system świadczeń rodzinnych nie mają takim rodzinom wiele do zaoferowania.

Województwo zachodniopomorskie na tle województw w Polsce nie różni się znacząco, szczególnie w kwestii problemów rodzin wielodzietnych. Wskaźniki ujawniają, że rośnie wielkość rodzin korzystających z pomocy społecznej, co w kontekście innych danych oznacza, że relatywnie pogarsza się sytuacja właśnie w grupie dużych rodzin.

Na uwagę zasługuje także projekt kontynuacji Programu Operacyjnego Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym 2014 – 2020 (tytuł roboczy: Pomoc Żywnościowa), który umożliwia m.in. przekazywanie żywności do Banków Żywności a dalej dla najuboższych. Polecam dokument, ponieważ w warstwie merytorycznej zawiera bardzo rzetelne i przystępne opracowanie nt. biedy w Polsce i skali problemu.

Powiedz władzy na co ma wydać 6,7 mld zł w latach 2014-2020

Jeszcze przez tydzień można konsultować założenia Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2014-2020, czyli poinformować urzędników Urzędu Marszałkowskiego Województwa Zachodniopomorskiego o tym, co sądzi się o przygotowanych przez nich celach i kierunkach wydatkowania środków, które trafią do podziału do Województwa zachodniopomorskiego.

Gdzie można konsultować RPO WZ na lata 2014-2020?

Do 27 stycznia 2014 r. zbierane są uwagi:

• Na stronie poświęconej Regionalnemu Programowi Operacyjnemu Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2014 - 2020, www.perspektywa2020.wzp.pl:
• formularz zgłaszania uwag
• Projekt Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego 2014 - 2020
• przystępniejsza prezentacja zawierająca nieco danych historycznych oraz aktualnych oraz częściowo założenia do projektu, polecam lekturę na początek: Prezentacja RPO WZ 2014-2020
• jeszcze przystępniejsza prezentacja, ale dotycząca wstępnych prac: prezentacja wstępna.
• Na profilu facebookowym: Regionalny Program Operacyjny Województwa Zachodniopomorskiego.

Ponadto: trwają konsultacje założeń oraz nabór koncepcji Kontraktów Samorządowych w ramach RPO WZ na lata 2014-2020 do 4 kwietnia 2014 r.

Polecam każdemu, kto chce się dowiedzieć na co będzie można wykorzystać środki z prawdopodobnie ostatniej już transzy pieniędzy z Unii Europejskiej, oraz na co planują je wydatkować urzędnicy UMWZ w wyniku przeprowadzonych przez siebie konsultacji i w kontekście dokumentów krajowych nadających ogólne ramy projektom.

CRU UMWZ 2013

Dziś tylko bardzo krótki wpis, życie pędzi a czasu dla bloga mam co kot napłakał.

Cóż się kryje pod potwornym tytułem: CRU UMWZ 2013? Centralny Rejestr Umów Urzędu Marszałkowskiego Województwa Zachodniopomorskiego.

Został on opublikowany w Biuletynie Informacji Publicznej UMWZ, jako nieedytowalny plik a doniósł o tym fakcie m.in. Kurier Szczeciński.

Ponieważ jednak korzystanie ze skanu, którego nie da się przeszukiwać jest dość trudne warto sięgnąć do pliku skonwertowanego, ale jednocześnie zwrócić uwagę, że nie jest to wersja oficjalna i może zawierać rozliczne błędy językowe: CRU UMWZ w wersji umożliwiającej przeszukiwanie (Ctrl+F).

Polecam też wcześniejszy post nt. DIP: dostępu do informacji publicznej.

Piątą i szóstą najważniejszą dla Szczecina i regionu inwestycją jest...

Piątą najważniejszą dla Szczecina i regionu inwestycją jest... budowa węzła Tczewska i uruchomienie terenów inwestycyjnych w ramach zapowiedzianej przez wicepremiera specjalnej strefy ekonomicznej. Niezależnie, czy teren zostanie objęty strefą (co jest znacznie korzystniejsze) czy tylko zostanie uzbrojony i przygotowany pod inwestycje - będzie to absolutnie najsensowniejsza inwestycja, bo pozwalająca wierzyć w powstanie nowych miejsc pracy i przywrócenie przemysłu, jako gałęzi gospodarki w Szczecinie.

Przy okazji warto zauważyć, że znaczne tereny, które mogłyby być przeznaczone na inwestycje produkcyjne, dające miejsca pracy i produkcję możliwą do sprzedania poza region - zostały zabudowane np. sklepami wielkopowierzchniowymi, co oddziaływuje m.in. na handel w Śródmieściu, jednak nie jest, z perspektywy czasu, najgorszym wyborem - dzięki zasysaniu klientów np. z Niemiec. Znaczenie bardziej kontrowersyjna jest decyzja, aby na terenie przy ul. Bronowickiej, ulokwać zamiast zakładów pracy "pływający cmentarz". To strata potrójna:

• zmarnowano miejsce,
• wydano pieniądze, które i tak nie rozwiązały problemu wód gruntowych i składu gruntu,
• zmarnowano lata, w czasie których na terenie mogła rozwijać się przedsiębiorczość.

Zastanawiam się, czy na szóstym miejscu najważniejszych inwestycji dla Szczecina nie umieścić budowy kilku biurowców, ale mam mieszane uczucia. Jest oczywiste, że o takie inwestycje muszą zadbać samodzielnie inwestorzy, że można liczyć na sprowadzenie przez nich najemców, że zdejmują ciężar pozyskania pewnej grupy przedsiębiorstw i specyficznych miejsc pracy (back office, call center, centrów rozliczeniowo-finansowych). Jednocześnie ryzyko powodzenia lub niepowodzenia nie obciąża władzy samorządowej. Powodem obawy jest outsoursing, który cechuje duża łatwość do przenoszenia działalności w poszukiwaniu niższych kosztów pracy. To zaś powodować może fluktuację na rynku pracy czy wręcz możliwość wyjazdu doświadczonych pracowników (drenażu kadr). Niemniej - lepsza praca w kontakcie z zaawansowaną kulturą biurową i podnoszenie potencjału i umiejętności pracowników - niż brak perspektyw na pracę na rynku o wysokim poziomie bezrobocia.

Wcześniej wymieniane, najważniejsze inwestycje:

• Czwarta, to S6 lub Berlinka,
• Trzecia, to pogłębienie i umocnie brzegów toru wodnego do Szczecina (Kanał Piastowski),
• Druga - budowa połączenia kolejowego z Berlinem,
• Pierwsza, najważniejsza - budowa drogi ekspersowej S3.